Ejder OKUMUŞ ^a , Ali BALTACI ^b

 

^aFelsefe ve Din Bilimleri Bölümü, Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi,

Ankara, TÜRKİYE

^bFelsefe ve Din Bilimleri Bölümü, Mersin Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi, Mersin, TÜRKİYE

Sosyologlar, dini farklı şekillerde ele alıp incelemişlerdir. Sosyologların din yaklaşımlarını araştırmak ve anlamaya çalışmak, Din Sosyolojisi çalışmaları açısından çok önemlidir. Nitekim bu çalışma Emile Durkheim’in (1858-1917) din olgusuna ilişkin görüşlerine odaklanmaktadır. Nitel araştırma yöntemlerinden kuramsal analiz tekniği ile tasarlanan çalışma, din ile toplum arasındaki ilişkilerin doğasını ele almaktadır. Durkheim tarafından toplumun kendisiyle ilgili bilinçlenmesi sonucu oluşan semboller sistemi olarak anlaşılan din, sosyolojik bir olgudur. Din, kutsal olarak atfedilen çeşitli dinsel olgular, idealler, semboller ile inançların pratik bir temsilidir. Dinin metafizik yönünü göz ardı eden Durkheim’e göre yaratıcı güç, bir toplumun inanç ve pratiklerinin kolektif objesidir. Dolayısıyla Durkheim din fenomenini, bir bakıma toplumun bizzat kendine tapınması ve kutsallığın sosyal dayanışma aracılığıyla ortaya çıkması şeklinde anlamakta ve  anlamlandırmaktadır.Durkheim’in yaklaşımında toplum kavramı kutsallaştırılmış, metafizik bir karakterde tasvir edilmiştir. Hakikat, toplumun oluşturduğu kolektif bilinçte tezahür eden bir söylem veya bir durumdur. Durkheim’ın dini hayatı yapısal işlevsel perspektifle gören bu yaklaşımı daha sonraki yıllarda İngiliz toplumsal antropoloji ekolü temsilcileri, Fransız yapısalcılığı ve simgesel antropoloji çalışmaları üzerinde etkili olmuştur. Günümüzde sıklıkla tartışılan sekülerleşme, bireyselleşme veya dinin toplumsal alandaki görünürlüğünün azaldığı yönündeki tartışmalara farklı bir yön ve ivme

Sociologists have handled and studied religion in different ways. Researching and trying to understand the religious approaches of sociologists is very important for the studies of sociology of religion. In fact, this study focuses on Emile Durkheim's (1858-1917) views on the phenomenon of religion. The study, designed with the theoretical analysis technique that is one of the qualitative research methods, examines the nature of the relations between religion and society. Religion, understood by Durkheim as a system of symbols formed as a result of the awareness of society about itself, is a sociological phenomenon. Religion is a practical representation of various religious phenomena, ideals, symbols, and beliefs attributed to the sacred. For Durkheim, who ignores the metaphysical aspect of religion, creative power is the collective object of a society's beliefs and practices. Thus, Durkheim understands and explains the phenomenon of religion, in a way, as the worship of society and the emergence of divinity through social solidarity. In Durkheim's thought, the concept of society is sanctified and portrayed in a metaphysical character. Truth is a discourse or a situation that manifests in the collective consciousness of society. Durkheim's approach to religious life from a structural-functional perspective influenced the representatives of the British school of social anthropology, French structuralism and symbolic anthropology in later years. This study, which also contributes to give a different direction and acceleration to the debates about secularization, individualization or the decrease of the visibility of religion in the social field,