Ahmet ONAY

Dr., Diyanet işleri Başkanlığı

Bu çalışmada, hutbeler yoluyla verilmek istenen dinî mesajın arka planı araştırılmıştır. Hutbeler, kavramsal çerçeve, bağlam ve tarz özellikleri açısından analize tabi tutulmuştur. İçerik çözümlemesine ilişkin özel bir bilgisayar programı da kullanılarak yapılan analizler sonucunda; hutbelerin dinî olduğu kadar millî karakter taşıdığı; %30 oranında itikat, ibadet ve ahlâk konularına yer verilirken, %70 oranında da dinî ve millî gün veya gecelerin kutlanması ile sosyal konulara yer verildiği görülmüş, hutbelerde yer alan temaların belirlenmesinde ve işlenmesinde makro ve mikro seviyede planlamalar yapılmasının yerinde olacağı anlaşılmıştır.

In this study, messages given through khutbas (Friday sermons in Islamic tradition) is reviewed. Content of the khutbas were analysed in terms of thematic as well as semantic contexts through the occurring themes, and textual styles. Using a computer programme related to content analysis, it vvas inferred that khutbas have mostly nationalist and religious character. The disparity between these issues seems more apparent with 30% of these texts related to belief, worship, and moral issues, 70% of them related to religious and national anniversaries, and social problems. It was also revealed that khutbas might be planned in both macro and micro levels.