Recep TUZCUa
aHadis AD, Gaziantep Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Gaziantep
Ebû Ca‘fer Muhammed b. İsâ b. Necîh et-Tabbâ‘ 150/767’de Bağdat’ta doğdu ve 224/839 yılında Adana’da vefat etti. O, sika, hafız ve fakih bir muhaddistir. İbnu’t-Tabbâ‘ın rivâyetü’l-hadîs ve dirâyetü’l-hadîs ilmine ait iki önemli eseri günümüze ulaşmamıştır. İbnu’t-Tabbâ‘, hadis rivayeti kadar, hadis usûlüne, cerh-ta’dîl, mânâ ile rivâyet, metin tenkidi ve haber-i vâhidin reddi konularında da önemli görüşlere sahiptir. İmam-ı Malik ve öğrencilerinin hadis rivâyeti ve hadis usulünden etkilenmiştir. İbnu’t-Tabbâ‘, ağabeyi İshak ve kardeşi Yûsuf ile Harun Reşid döneminde Adana ribatına murabıt olarak atanmışlardır. Onlar uzun bir süre Adana’da birçok öğrenci yetiştirmişlerdir. Rivayetleri ve görüşleri Ebû Dâvud (ö. 279/885) ve Ebû Hatim (ö. 277/892) gibi öğrencileri vasıtasıyla bize ulaşmıştır. Hadislerin tasnif döneminde Andana’da yaşayan İbnu’t-Tabbâ‘, rivayet ve dirayet konularında özgün görüşlere sahip olması nedeniyle bu makaleye konu edilmiştir.
Abu Ja’far Muhammed b. Isâ b. Necîh et-Tabbâ‘ was borned in Bağdat in 150/767 and died in Adana in 224/839. He was a trustworthy, hafiz and a jurist muhadith. İbnu’t-Tabbâ’s two important books belong to the fields of hadith riwayah and hadith dirayeh have been lost. İbnu’t-Tabbâ‘ was a person who became source to traditional books in hadith riwayah as well as he had important opinions about methodology of hadith; jarh-ta’deel, report of riwayah with meaning, method of the text review and rejection of report of rawi. He was inspired by hadith riwayah and methodology of hadith by Imam Mâlik and his students. At the time of Harun el-Rashid, İbnu’t-Tabbâ‘ was appointed with his elder brother Ishâk and his brother Joseph to Adana as a Murabıt. They educated a lot of students in Adana for a long time. His riwayahs and opinions had been reached us by his students like Abû Dâvud (ö. 279/885) and Ebû Hâtim (ö. 277/892). İbnu’t-Tabbâ‘ has been subject to this article because of his being lived in Adana and his authentic opinions about methodology of hadith.
