Mehmet Selim ASLANa
aTemel İslam Bilimleri Bölümü, İslam Hukuku AD, Yüzüncü Yıl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Van
Tahrîc, mezhep imamlarının benimsedikleri usul kurallarına veya fıkhî meselelere getirdikleri çözümlere dayanarak henüz hükmü belirlenmemiş meselenin hükmünü ortaya çıkarmaya denilir. Tahrîc, şer‘î bir meselenin hükmünü elde etme hususunda yararlanılan bir yöntemdir. Günümüz fıkıh problemleri ile ilgili hükümlerin mezheplerin görüşlerinden bağımsız ictihad yerine dört mezhebin yerleşik usul kaidelerinden veya mezhep imamlarının ya da müntesip hukukçuların, hakkında görüş beyan ettikleri fıkhî meselelerden nasıl elde edilmesi gerektiği üzerinde duracağız. Zira fıkhî bir meseleyi belirli bir mezhebin sistematik ve metodolojik bütünlüğü içinde ele alıp değerlendirme noktasında, fetvaların tutarlılığı bakımından tahrîcin önemi inkâr edilemez. Çünkü tahrîc metodolojisinin sağlam bir şekilde işletilmesi halinde güvenirliği çok güçlüdür. Öte yandan belirli bir mezhebin metodolojisine, bilgi ve birikimine bağlı kalmaksızın yeni meselelere çözüm üreten hukukçu, çevresindeki şartların etkisinden, heva ve hevesini işin içine katmaktan emin olamayabilir. Tahrîc meselesini konu edinmemizdeki amaç günümüz fıkıh problemlerinin çözüme kavuşturulmasında mezhep içi görüş ve hükümlerden istifade edilmesine zemin hazırlamaktır. Konuyu ele alırken salt teorik bilgi vermekten ziyade konuyu örneklerle zenginleştirerek açıklamaya çalıştık. Zira tahrîc, uygulamaya yönelik bir ictihad faaliyetidir.
Takhrij is a term which refers to the interpretations made by secterian imams, based on the solutions brought to the procedural rules or juridical issues which have not yet been adopted through the provisions of the matters brought about to uncover unspecified provisions. Takhrij is a method utilized in obtaining the provision of a canonical point on the issue. Today jurisprudential problems rather than independent ijtihad the opinions of the sect of the provisions relating to four of the established procedural rule or Imams of sect or their followers lawyers, we focus on how they expressed the juridical issues within the context of their opinions about the need to achieve this. Because a matter of jurisprudential point in a systematic and methodological evaluation takes over the integrity of a particular sect, Takhrij has an undeniable importance in terms of the consistency of the fatwa. Because the operation of a robust safety case methodology Takhrij is very strong. On the other hand, a certain sect of the methodology, knowledge and know-how without being dependent on lawyers providing solutions to new issues, the influence of the surrounding circumstances, the lust and desires are not necessarily sure to involve the media. Dealing with the issue of intra-sectarian Takhrij our goal of solving the problems of today's opinion and the provisions of canon law to prepare the ground for exploitation. Rather than give purely theoretica knowledge of thel subject while enriching the description of the examples we have tried to address the issue. Because Takhrij within the context of ijtihad is a practical activity.
