Medeniyetin temelinde ona biçim veren insan tipleri yer alır. Tevhîde ve ahlâkî değerlere dayalı bütüncül bakış açısıyla tasavvuf, İslâm Medeniyeti’nin temelindeki insan tipi üzerinde derin etkilere sahiptir. Birlik ile çokluk arasındaki gelişmeye açık yapısıyla insanı hem kutsal bir temele, hem de üzerinde tasarrufta bulunduğu âleme bağlaması, tasavvufî düşüncenin önemli bir avantajıdır. Sûfî tecrübenin tarihte ortaya koyduğu insan tipleri ve ürünleri, sadece ekonomik ve estetik faaliyetlerdeki görünümleriyle bile günümüze ışık tutacak tarihî birer mîrâs niteliğindedir.

In the base of a civilisation, there are human types which give a form to it. Tasawwuf with its holictic perspective that based on divine unification (tawhīd) and ethics, has deeply influences on the human type that is on the basis of Islamic civilisation. One of the advantage of the sufi thought is binding human who between the unity (wahdah) and multiplicity (kathrah) with his potential in one hand to the divine basis and the other hand to the cosmos that he has possession on it. Sufi deposition’s human types and their products in the history are the historical heritages that can enlighten todays, even with their economical and aesthetical activities.