Normatif ve Popüler Dindarlığın Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi: Çankırı Örneği / The Analysis of the Normative and Popular Religiosities in Terms of Various Variables: The Case of Çankırı
Cilt/Sayı
2018 29. cilt - 3. sayı
Yazar
Hakan ARSLAN
Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, Uşak Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi, Uşak, TÜRKİYE
Öz
Bu çalışmanın amacı, bir İç Anadolu kentinin kentsel ve kırsal alanlarında ikamet edenlerin
normatif ve popüler dindarlık düzeyleri başta olmak üzere, batıl inanç kaygı durumlarını ve
yaşam doyumlarını da çeşitli değişkenler açısından tespit etmektir. Bu amaçla dindarlığın
normatif ve popüler boyutlarını ölçmek üzere, kullanımı kolay iki ölçek (NoDÖ ve PoDÖ)
geliştirilmiştir. Ölçeklerin geçerlik ve güvenirlik testleri yapılmış ve kullanılabilir oldukları tespit
edilmiştir. Araştırmada kullanılan diğer ölçekler ise başka araştırmacılar tarafından geliştirilmiş ve
daha önce uygulanmış olan Batıl İnanç Kaygı Ölçeği (BİKÖ) ve Yaşam Doyumu Ölçeğidir (YDÖ).
Deneklerin ölçeklerden aldıkları puanların cinsiyet, yaş, medenî durum, eğitim, yerleşim yeri,
aylık gelir, aile tipi, öznel dindarlık algısı, Kur’an’ı Türkçe meâlinden okuma değişkenlerine göre
farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. Elde edilen bulgular, değişkenlerin araştırmada
kullanılan dört ölçeği 2’şerli 2 gruba ayırdığını göstermektedir. Neredeyse tüm değişkenler
normatif dindarlık ve yaşam doyumunu benzer yönde etkilemektedir. Popüler dindarlık ve batıl
inanç kaygı puanları da diğer grup kadar olmasa da birbirine yakın sonuçlara sahiptir.
Anahtar Kelimeler
Dindarlık; dindarlık ölçekleri; normatif dindarlık; popüler dindarlık; batıl inanç; yaşam doyumu
Abstract
The aim of the study is to determine normative and popular religiosity levels, superstition
anxiety state and life satisfaction of those who reside in urban and rural areas of a Central Anatolia
city in terms of various variables. Accordingly, two easy to use scales (NoDÖ and PoDÖ) were
developed to measure the normative and popular dimensions of religiosity. Validity and reliability
tests of the scales were conducted and it was determined that the scales were valid and reliable. The
Superstition Anxiety Scale (BİKÖ) and Life Satisfaction Scale (YDÖ) developed and implemented by
other researchers are other scales used in the research. The scores of the subjects on the scales were
examined to determine if they differ according to the variables of gender, age, marital status, education,
residential area, monthly income, family type, subjective religiosity, reading Qur'an in Turkish.
The findings show that the variables divide the four scale into 2 groups involving 2 scales in each
group. Nearly all variables influence normative religiosity and life satisfaction in a similar way. Although
not as much as the other groups, popular religiosity and superstition anxiety scores results
were similar.
Keywords
Religiosity; religiosity scales; normative religiosity; popular religiosity; superstitious belief; life satisfaction
