Türkiye'de İlahiyat Fakültelerinde Yapılan Şiilikle İlgili Doktora Tezleri / Shiite Doctoral Dissertations Written in Theology Faculties of Turkey
Cilt/Sayı
2018 29. cilt - 2. sayı - Farklı İslam Yorumları Olarak Mezhepler
Yazar
Mehmet ÜMİT
İslam Mezhepleri Tarihi AD, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, İstanbul
Öz
Ali Yahya Muammer’in ifadesiyle İslam dünyasında yaygın olan ötekileştirici üslubun
önüne geçebilmek için öncelikle Müslümanların birbirleri hakkında sağlıklı bilgilenmeleri
(el-Ma’rife) gerekmektedir. Bu durum, aralarında muarefeye (el-muarefe) zemin hazırlayacaktır.
Bundan bir adım ötesi Müslümanların birbirlerini takdir edebilmeleridir. Doğal olarak
burada, yine Müslümanların, ötekileştirici üslubuna malzeme sağlayan tarihî bagajlarını
da gözden geçirmeleri ve birbirlerini tanımaya yönelik çalışmalar yapmaları yerinde olacaktır.
Bu makalede, Türkiye Cumhuriyeti’nde özellikle 1949 yılından itibaren açılmaya başlayan
İlahiyat fakültelerinde Şiîlik ve Şiî grupların (Zeydîlik, İsmailîlik, İmâmiyye, Nusayrîlik,
Dürzîlik) teşekkül süreçleri ve itikadi-siyasi görüşlerine ilişkin doktora düzeyinde yapılan
çalışmalar incelenmektedir. Ayrıca konuyla ilgili doçentlik takdim kitaplarına, söz konusu
mezheplerin tefsir, hadis ve fıkıh anlayışları gibi hususları konu edinen doktora çalışmalarına
da imkân nispetinde işaret edilmektedir. Dolayısıyla okuyucuya, Türkiye Cumhuriyeti
döneminde Şiî mezhepleriyle ilgili doktora düzeyinde yapılan çalışmalar hakkında fikir
vermesi hedeflenmektedir.
Anahtar Kelimeler
Şiîlik; Zeydîlik; İsmailîlik; İmâmiyye; Nusayrîlik; Dürzîlik
Abstract
As stated by Ali Yahya Muammar, in order to be able to avoid the otherizing style
that is prevalent in the Islamic world, Muslims need to be well-informed about each other.
This will set the ground for al-muarafa (know one another) among them and thus Muslims can
appreciate each other. Naturally, it would be appropriate for Muslims to look back at their historical
baggage, which supplies materials for their alternative style, and to work on identifying
each other. In this article, the Republic of Turkey, especially in the opening since 1949 began
seminary in Shiism and Shiite groups (Zaidiyyah, Ismaelite, Imami, Nusayriya, Druze) studies
at the PhD level for the formation processes and the theological-political views are investigated.
Keywords
Shiism; Zaydiyya; Ismailiyya; Imamiyya; Nusairis; Druze
